Indie inwestują w złoto (artykuł gościnny)

Dla dziennikarza New York Timesa najlepszym przykładem marnotrawstwa zasobów w Indiach jest sytuacja ze świątyni bogini Mahalakshmi. Każdego dnia ludzie przynoszą jej podarunki – złoto, klejnoty. Masa kruszcu, która leży potem zamknięta w sejfie i nie przynosi pożytku nikomu, poza ofiarodawcami. O ile rzeczywiście w nią wierzą.

Indie to kraj, w którym złota jest pod dostatkiem. A premier Narendra Modi ma zamiar wykorzystać je dla rozwoju gospodarczego.

 

Złoto bezużyteczne?

Indie posiadają jedne z największych  zasobów złota na świecie. Każdego roku Hindusi sprowadzają z zagranicy kolejne tony kruszcu. Niemniej większość z przeznaczeniem na ozdoby, biżuterię i cele religijne. Indyjski premier, Narendra Modi, ma dość tej sytuacji.
A przecież złoto to konkretne pieniądze, które mogłyby zostać wykorzystane na poprawę sytuacji gospodarczej tej największej na świecie demokracji. Modi stawia więc sprawę jasno: zamiast marnować złoto na ozdoby, zaprzęgnijmy je do pracy. W ten sposób szybciej dościgniemy Chiny i podniesiemy poziom życia ludzi – zdaje się przekonywać premier.
Modi ma na myśli około 20 tysięcy ton złota, z których aż 2,5 tys. znajduje się w rękach zarządzających świątyniami. Kruszec, o którym mowa, wart jest ponad 700 mld dolarów. Tyle, ile połowa rocznego produktu krajowego brutto Indii. Łatwo sobie wyobrazić, jaki skok rozwojowy czeka kraj, jeśli uda się wykorzystać choćby część z tego majątku.

Uwaga: deficyt handlowy

Jednak sama wartość złota to nie wszystko. Indie borykają się od lat z ogromnym deficytem handlowym. Jego roczna wartość to nawet 5 proc. PKB. Aż jedna trzecia z tego przypada na złoto, które mieszkańcy Indii importują z zagranicy. Co w praktyce oznacza, że ciężko wypracowane na miejscu pieniądze odpływają z kraju zasilając kieszenie przedsiębiorstw działających gdzie indziej.
Sytuacja, w której kraj więcej importuje niż eksportuje na dłuższą metę jest trudna do utrzymania. Zwłaszcza w przypadku gospodarki ledwie rozwijającej się, której główną przewagą jest tania siła robocza.

Zachęty i głosy sprzeciwu

Plan premiera Modiego zakłada wdrożenie zachęt, które skłonią Hindusów do umieszczania złota w bankach, zamiast domowych sejfach czy świątyniach. Instytucje finansowe mają oferować specjalne, stałe stopy dla „kont kruszcowych”. W planie są także obligacje oparte na złocie oraz wypuszczenie na rynek złotej monety.
Czy się uda? Nie wiadomo. Chodzi bowiem nie tylko o procesy gospodarcze, ale także zwyczaje zakorzenione w indyjskim społeczeństwie od pokoleń. Wierzenia religijne, kultura ale także przekonanie, że na wszelki wypadek dobrze mieć w domu złoto, mogą być trudne do przezwyciężenia.
Już teraz odzywają się głosy sprzeciwu. Niektórzy z liderów religijnych argumentują, że chęć wykorzystania złota przez rząd to zamach na bogactwo obywateli. I bogów.
Czy premierowi z partii odwołującej się do tradycji religijnej uda się osiągnąć sukces na tak ryzykownym polu?
Ilustracja: Arian Zwegers / Foter.com / CC BY

Współpraca: Materiał zrealizowano we współpracy z Mennicą Staropolską zajmującą się sprzedażą złota i innych metali szlachetnych.