czwartek, 5 maja 2016

"Crashproof 2.0" Petera Shiffa - recenzja książki

Ciekawie czyta się książki napisane przed laty, które miały w założeniach prognozować przyszłość. Przeszłe prognozy można sobie potem weryfikować. Czegoś takiego można się spodziewać po lekturze książki Petera Schiffa „Crashproof 2.0”. 


Peter Schiff jest prezesem Euro Pacific Capital i jest zdecydowanym krytykiem przeszłej i obecnej polityki FED i Departamentu Skarbu USA.  Należy pamiętać, że Shiff jest zdecydowanym libertarianinem i leseferystą. Analizując w szerszym kontekście jego poglądy odnosi się wrażenie, że swojej krytyce uczestnictwa rządu w gospodarce czasem posuwa się nawet trochę za daleko. Jednakże, mimo tego, że można się z nim nie zgadzać  w pewnych kwestiach, dotyczących zakresu w jakim państwo powinno być odpowiedzialne za regulowanie rynku i ustalanie standardów (np. bezpieczeństwa produktów, regulacji rynku pracy, czy szkolnictwa), to obserwacje dotyczące roli FED w kreowaniu bańki i kryzysu są celne.

Czytając dziś tę książkę, napisaną w 2005 roku i uzupełnioną komentarzami w 2009 roku, widać wyraźnie że autor właściwie dostrzegał zagrożenia przed nadejściem kryzysu w 2008 roku. Co więcej, widać, że nadal przyczyny tego kryzysu nie zostały usunięte bo „pożar gaszony jest tą samą benzyną, która doprowadziła do jego wybuchu” czyli tanim drukowanym w coraz większych ilościach pieniądzem.

Książka napisana jest przystępnym językiem, zrozumiałym dla każdego i posługuje się porównaniami, które w prosty sposób oddają problemy gospodarki. 

Zauważalna jest krytyka gospodarki opartej na usługach, przeciwstawionej gospodarce wytwórczej. Z jednej strony autor trafnie zauważa, że usługi to przede wszystkim konsumpcja a nie wytwarzanie rzeczywistego bogactwa. Z drugiej jednak strony należy się zastanowić, czy nie idzie zbyt daleko w totalnej krytyce tego usługowego komponentu gospodarki, który bądź co bądź służy zaspokajaniu potrzeb ludzi i może mimo wszystko generować olbrzymie bogactwo. Problem w tym, gdzie są źródła przepływów finansowych generujących to bogactwo. Jeżeli jest nimi kredyt to całość jest faktycznie oparta na wątłych fundamentach.

Peter Shiff dużo miejsca poświęca inflacji i wykłada dlaczego w jego opinii (jak i opinii ekonomistów tzw. „szkoły austriackiej”) wszelkie przejawy inflacji są pochodną jedynie zwiększania podaży pieniądza. Mimo, że wykład jest celny to mam wrażenie że jest w nim trochę uproszczeń. Podobnież jak z kwestią cen ropy w przypadku której zupełnie nie zauważono trendu wydobycia ropy łupkowej i wpływu podaży na cenę, jak również kwestii odchodzenia od ropy i przechodzenia na technologie odnawialnych źródeł energii, które mogą moderować popyt.

W dalszej części książki Shiff dużo miejsca poświęca opisowi anatomii bańki na rynku nieruchomości w USA, która doprowadziła do światowego kryzysu. Jest to lektura ciekawa bo zobrazowane są powiązania i konflikty interesów pomiędzy uczestnikami rynku, które prowadziły do tego ża balon  nieruchomościowy pęczniał aż pękł.

W dalszej części książki autor wyjaśnia proponowaną przez siebie strategię inwestycyjną mającą na celu ochronę majątku przed nadchodzącym kryzysem. 

Zalecenia autora obejmują przede wszystkim konserwatywne inwestycje w akcje dywidendowe stabilnych spółek na zdrowych gospodarczo rynkach. Jest to pisane z punktu widzenia inwestora wywodzącego się z rynku amerykańskiego i kierunkami inwestycji są synki europejskie i azjatyckie. Mam jednak wrażenie, że autor nie przewidział problemów strefy euro i w ogóle nie wspomina możliwym wpływie tych zjawisk na swoją strategię.

Część dotycząca zaleceń inwestycyjnych jest pisana z punktu widzenia inwestora amerykańskiego. Autor poświęca na zalecenia mniej więcej jedną trzecią książki na formułowanie zaleceń co do portfela inwestycyjnego. Szczególnie dużo uwagi autor poświęca inwestycjom w zagraniczne (względem rynku amerykańskiego) akcje, złoto i akcje firm wydobywających złoto. 

Miałem wrażenie, że końcowe rozdziały poświęcone temu, co w zasadzie powinno być  celem całej książki, czyli zaprezentowaniu strategii inwestycyjnej, były trochę zbyt mocno nafaszerowane zachętami i ukrytymi reklamami do korzystania z usług Euro Pacific Capital (firmy asset management stworzonej przez autora). Niektóre porady inwestycyjne były typowe dla rynku amerykańskiego stąd dla nas z perspektywy europejskiej czy polskiej średnio przydatne. 

Nie znaczy to, że kwestionuję te zalecenia jako takie, albo książkę jako taką. Jeżeli jednak ktoś miałby nadzieję, że znajdzie gotowe instrukcje nad którymi nie będzie musiał pomyśleć czy popracować we własnym zakresie – nic z tego. 

Mimo tych niedoskonałości uważam, że książka otwiera pewne zapadki w mózgu i skłania do myślenia krytycznego nad własnym portfelem inwestycyjnym i jego przyszłością. Nie żałuję jej lektury i polecam każdemu kto chciałby wzbogacić swoje spojrzenie na inwestowanie w obecnych czasach.

Dla chętnych odsłuchania książki w formie audiobooka, pod poniższymi linkami można znaleźć nagrania na youtube:
-
Crashproof 2.0
Książka o tym jak sterować po wodach gospodarki aby przetrwać katastrofę.
Data wydania: 2009
Crashproof 2.0
"Crashproof 2.0" Petera Shiffa - recenzja
Ciekawie czyta się książki napisane przed laty, które miały w założeniach prognozować przyszłość. Przeszłe prognozy można sobie potem weryfikować. Czegoś takiego można się spodziewać po lekturze książki Petera Schiffa „Crashproof 2.0”.
Date published: 05/05/2016
4
Etykiety:

Brak komentarzy :

Prześlij komentarz

Komentarze na blogu są moderowane. Zastrzegam sobie prawo do zablokowania komentarza bez podania przyczyn. Komentarze zawierające linki wyglądające na reklamowe lub pozycjonujące - nie będą publikowane.

-->