George Freiedman "Punkty zapalne: kryzys wyłaniający się w Europie" ("Flashpoints: The Emerging Crisis in Europe") - recenzja książki

Miałem przyjemność już raz recenzować książkę Georga Friedmana (założyciela Stratfor i obecnie tworzącego GeopoliticalFutures) na łamach tego bloga. Jego publikacje są wartościowe bo wyzbyte niepotrzebnych emocji i ideologii, w chłodny i racjonalny sposób opisują i analizują otaczająca nas rzeczywistość. A aby lepiej być w stanie przygotować się na nadchodzącą przyszłość (zarówno pod względem finansowym jak i życiowym) warto zrozumieć przeszłość i teraźniejszość.

Z pomocą przychodzi tutaj jedna z najnowszych książek Friedmana "Punkty zapalne: kryzys wyłaniający się w Europie". Niestety nie ma jej polskiego wydania, więc chętni muszą z konieczności raczyć się wersją angielską pod tytułem "Flashpoints: The Emerging Crisis in Europe" (dostępna na Amazonie). Friedman zabiera nas w niej w podroż po miejscach których historia kształtowała obraz współczesnej europy i wpływają na przyszłość naszego świata.

Geografia ukształtowała nasz świat w ten sposób, że niektóre miejsca kumulują w sobie więcej ważnych historycznie wydarzeń niż inne i w tych miejscach dochodzi do starcia interesów światowych i regionalnych mocarstw. To te miejsca właśnie są punktami zapalnymi, w nich przez ostatnie stulecia dochodziło do starć interesów i wybuchów wojen. O tych właśnie miejscach pisze Friedman. Żyjemy w jednym z takich punktów zapalnych - dlatego też warto tę książkę przeczytać aby zrozumieć otaczający nas świat i chaos w którym się pogrąża.

To że otaczający nas świat pogrąża się w kryzysie widzimy coraz wyraźniej. Po lekturze książki Friedmana będzie nam jednak łatwiej zrozumieć dlaczego tak się dzieje i jakie mogą być konsekwencje.Nie chcę się rozpisywać zanadto, bo książka jest wg. mnie warta przeczytania i czyta się ją szybko. Przytoczę tutaj jedynie cytat z recenzji, którą dla Biura Bezpieczeństwa Narodowego napisał dr. Adam Brzozowski: 

"Friedman efektownie połączył analizę i prognozę w kompleksowe studium strategiczne niemal 600 lat europejskiej historii oraz przyszłych problemów bezpieczeństwa tego kontynentu. (...) W swojej geopolitycznej analizie autor jest realistą. Argumenty uzasadniające jego tezy w większości bazują na szeroko rozumianej geostrategii, narodowych interesach oraz handlu międzynarodowym. (...) Podsumowując, nowa książka założyciela i czołowego eksperta agencji Stratfor to ważna pozycja w bibliotece każdego stratega. Do jej przeczytania zachęca nie tylko merytoryczna strona publikacji, ale i jej wartość metodologiczna."

Ja się z tą recenzją zgadzam w całej rozciągłości i gorąco polecam tę książkę każdemu kto chce zrozumieć to, co dzieje się w geopolityce wokół nas.

Jeśli miałbym wymienić wady, które dostrzegłem to zabrakło mi trochę głębszego odniesienia do wojny na Ukrainie, aczkolwiek omówione w książce podłoże tego kryzysu naświetla jego przyczyny i złożoność. Zabrakło mi także zupełnie odniesienia do wojny w Syrii i problemu ISIS. Te dwa braki najbardziej mnie zawiodły bo liczyłem na choćby wzmiankę na temat ISIS w rozdziale dotyczącym Turcji. Rozdział dotyczący Ukrainy został, jak mi się wydaje napisany przed 2014 rokiem bo także brakuje w nim wzmianki o aneksji Krymu. Jak na książkę wydaną w roku 2015 są to wg. mnie poważne braki.

Trochę tytułem uzupełnienia tej lektury chciałbym także polecić obejrzenie półgodzinnego wywiadu z Friedmanem, który ukazał się w poniedziałek 26 września 2016 roku. W pewien sposób uzupełnia on treść książki (choć do niej bezpośrednio się nie odwołuje) o bieżący komentarz na temat układu sił w Eurazji.